Hỏi: Cha Tôi mất năm 2008 không để lại di chúc thừa kế tài sản. Tài sản mà cha tôi để lại là một mảnh vườn rộng 2 hecta trên đó có cả nhà của cha và mẹ tôi cũng là nơi mà mẹ đang ở (tôi ở nhà riêng). Thành viên trong gia định gồm mẹ và 6 anh chị em (3 trai 3 gái) các anh chị em điều có gia đình và được cha chia tài sản khi lập gai đình, vì trước đây cha tôi dùng phần diện tích này để trồng cây tràm thu hoạch chi tiêu cho sinh hoạt hằng ngày và thờ cúng ông bà. Khi cha tôi mất thì chị em ở xa, tôi là con trai cả nên việc thờ dỗ ông bà do tôi chịu trách nhiệm và tôi cũng dùng diện tích đất trên để trồng cây tràm thu cây bán lấy tiền, một phần lo cho việc dỗ chạp, một phần dùng xây mộ cho ông bà và nuôi mẹ, không dùng vào mục đích của riêng tôi. Nay 2 chị và 3 em của tôi tranh giành mảnh đất trên. Nhiều lần đưa đơn kiện tôi vì tôi không đồng ý chia mảnh vườn trên vì đó là đất hương quả nhưng lại không có giấy tờ chưng mình là đất hương quả. Vì là người nông quê không biết pháp luật nhờ luật sư tư vấn cho tôi được rõ. (Thanh Tùng - Hải Dương)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo như bạn trình bày thì mảnh đất mà cha bạn để lại bạn dùng để"trồng cây tràm thu cây bán lấy tiền, một phần lo cho việc dỗ chạp, một phần dùng xây mộ cho ông bà và nuôi mẹ" theo như mục đích trước đâycủa cha bạn.

Do bạn không nói rõ mảnh đất này là tài sảnriêng của cha bạn hay tài sản chung của cha mẹ bạn vì vậy chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn như sau:

* Trường hợp 1:Nếu mảnh đất là tài sản chung của cha mẹ bạn thì khi cha bạn mất mảnh đất này sẽ được chia đôi, một phần thuộc quyền sử dụng của mẹ bạn, một phần thuộc quyền sử dụng của cha bạn. Phần thuộc quyền sử dụng của cha bạn sẽ được chia thừa kế theo pháp luật (do cha bạn mất không để lại di chúc).

Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005 quy định:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản".

Điều 670 Bộ luật Dân sự quy định:

"1. Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thoả thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.

Trong trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử một người quản lý di sản thờ cúng.

Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.

2. Trong trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng".

Trong trường hợp nàycha bạn không lập di chúc do đódi sản cha bạn để lại sẽ được chia thừa kế cho mẹ, anh chị em bạn. Bạn và các anh chị em bạn có thể thỏa thuận với nhau để lại một phần di sản để dùng vào việc thờ cúng.

* Trường hợp 2:Nếu mảnh đất này thuộc quyền sử dụng riêng của cha bạn thì sau khi cha bạn mất, toàn bộ mảnh đất sẽ được chia đều cho mẹ, anh chị em bạntương tư như trường hợp 1.

Khuyến nghị:

1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.