Xác định di chúc là giả mạo

Người lập di chúc có thể yêu cầu cơ quan công chứng lưu giữ hoặc gửi người khác giữ bản di chúc.

Hỏi: Trong tuần vừa qua, ngày 20/8/2015 chính quyền địa phương có báo với gia đình chúng tôi là người dâu út đã gửi di chúcem dâu tôi nói là của mẹ đã di chúc lại cho em dâu tôi về căn nhà mà mẹ tôi đang đứng tên. Chúng tôi cũng cảm thấy bức xúc và nghi ngờ vì trong một thời gian từ lúc mẹ tôi mất đến thời điểm gia đình họp bàn bạc về việc thỏa thuận trên mảnh đất của mẹ tôi đứng tên thì hoàn toàn em dâu tôi không đề cập gì đến chuyện di chúc. Lần đầu tiên khi họp bàn, anh ba tôi là người đứng ra khơi gợi vấn đề để cùng nhau thỏa thuận trên mảnh đất của mẹ như sau: mảnh đất được rao bán cho các chị em (chị dâu thứ hai, anh ba, chị tư, anh năm, tôi và người em dâu út) vì chúng tôi vẫn ưu tiên người trong gia đình trước, sau đó lấy số tiền chia đều lại cho tất cả mọi người (chị dâu thứ hai, anh ba, chị tư, anh năm, tôi và người em dâu út) tức chia lại tiền cho cả người mua. Nhưng anh ba tôi nhấn mạnh là ưu tiên cho người dâu út mua vì đây là nơi mà người em dâu út tôi sinh sống từ trước giờ (giá cả phù hợp và thấp hơn giá thị trường sau khi đã nghiên cứu và lý giải cho mọi người trong gia đình), nhưng em dâu út tôi không mua. Do đó anh ba tôi vẫn cho mọi người 2 tuần lễ để suy nghĩ sau đó sẽ mở buổi họp gia đình thứ hai. Sau khoảng thời gian nêu trên, vẫn không ai có ý định bỏ tiền để mua lại, anh ba tôi lại đứng ra họp với phương án thứ hai là sẽ chia đều mảnh đất trên thành 6 phần bằng nhau cho tất cả mọi người (chị dâu thứ hai, anh ba, chị tư, anh năm, tôi và người em dâu út) và tiến hành bốc thăm chọn vị trí trên mảnh đất, ưu tiên cho em dâu út tôi bốc trước, sau khi đã bốc thăm đâu vào đó và được ghi chép biên bản thì cuối buổi họp để ký tên vào biên bản em dâu út tôi lại đổi ý không chịu ký và nói là mẹ có di chúc lại cho em dâu tôi và nói mọi người chờ môt khoảng thời gian sau em tôi sẽ đưa di chúc đó ra (lấy lý do là di chúc em dâu tôi đã đi gửi cho người khác vì sợ để ở nhà bị mất) sau hơn 2 tháng tức đến ngày 20/8 vừa qua em dâu út đã đem di chúc đó lên chính quyền (phường nơi cư trú). Chúng tôi thấy vô cùng bức xúc và nghi ngờ vì di chúc sau khi mẹ tôi mất sao em dâu tôi không trình báo, và ngay sau khi họp gia đình lần thứ nhất cũng không nói gì đến di chúc, đến lần họp thứ hai sau khi thỏa thuận bốc thăm thì cũng không nói gì đến di chúc chỉ đến khi anh ba tôi yêu cầu mọi người ký tên vào biên bản xác nhận thì em dâu út tôi bộc phát nói ra như vậy và tỏ ra rất bất bình, nói rằng mọi người trong gia đình tôi đối xử ép cho em và nói là mọi người hãy chờ một thời gian em tôi sẽ đưa ra di chúc đó. Xin đoàn luật sư cho tôi hỏi, trong trường hợp này với các xử sự của em dâu tôi có đúng không và di chúc đó liệu có hợp lệ không, vì chúng tôi nghĩ rằng đó là di chúc giả mạo? (Phú Hải - Hà Nam)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Thành Đạt - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Thứ nhất, theo Điều 665 Bộ luật dân sự 2005 thì:

“1. Người lập di chúc có thể yêu cầu cơ quan công chứng lưu giữ hoặc gửi người khác giữ bản di chúc.

3. Cá nhân giữ bản di chúc có các nghĩa vụ sau đây:

a) Giữ bí mật nội dung di chúc;

b) Giữ gìn, bảo quản bản di chúc; nếu bản di chúc bị thất lạc, hư hại thì phải báo ngay cho người lập di chúc;

c) Giao lại bản di chúc cho người thừa kế hoặc người có thẩm quyền công bố di chúc, khi người lập di chúc chết. Việc giao lại bản di chúc phải được lập thành văn bản, có chữ ký của người giao, người nhận và trước sự có mặt của hai người làm chứng”.


Do vậy, theo quy định của pháp luật, em dâu bạn có nghĩa vụ giao lại bản di chúc cho các bạn khi mẹ của bạn mất.

Thứ hai, điểm đ khoản 1 Điều 653 Bộ luật dân sự quy định nội dung của di chúc bằng văn bản phải ghi rõ việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ. Trong trường hợp của bạn, vì người em dâu là người giữ bản di chúc nên phải được ghi tên và nghĩa vụ trong bản di chúc của mẹ bạn

Đồng thời, khoản 1 Điều 652 Bộ luật dân sự có quy định thế nào là di chúc hợp pháp. Theo đó:

“1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;

b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật”.

Do vậy, để xác định xem đây có phải di chúc giả mạo không, bạn cần kiểm tra các vấn đề như: tại thời điểm lập di chúc mẹ bạn có minh mẫn, có bị ép buộc… hay không, hình thức di chúc có đúng theo quy định của pháp luật không và người em dâu của bạn có được chỉ định là người giữ bản di chúc trong di chúc hay không.

Khuyến nghị:
  1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
  2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.