Hỏi: Công ty cho tôi hỏi 1 việc tôi là người quê Quảng Nam vào Đồng Nai làm ăn và có vợ người Đồng Nai. Cưới hỏi xong bố mẹ vợ có cho vợ chồng tôi 1 mảnh đất để xây nhà. Bây giờ tôi muốn xây nhà và tôi muốn đứng tên chủ nhà thì có được không, nếu được thì cần những giấy tờ gì? (Hà Trang - Đồng Nai)

Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

"1. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Đăng ký đất đai, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất gồm đăng ký lần đầu và đăng ký biến động, được thực hiện tại tổ chức đăng ký đất đai thuộc cơ quan quản lý đất đai, bằng hình thức đăng ký trên giấy hoặc đăng ký điện tử và có giá trị pháp lý như nhau:

Đăng ký lần đầu được thực hiện trong các trường hợp sau đây: Thửa đất được giao, cho thuê để sử dụng; Thửa đất đang sử dụng mà chưa đăng ký; Thửa đất được giao để quản lý mà chưa đăng ký; Nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất chưa đăng ký.

Đăng ký biến động được thực hiện đối với trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc đã đăng ký mà có thay đổi sau đây: Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất; Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được phép đổi tên".

Do anh không nói rõ mảnh đất anh được bố mẹ vợ tặng cho có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chưa, nên chúng tôi không thể tư vấn cụ thể từng bước anh phải thực hiện. Nếu mảnh đất đó chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì anh chị sẽ làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu; nếu mảnh đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên bố mẹ vợ anh thì chỉ cần đăng ký biến động đất đai tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để sang tên từ bố mẹ vợ sang vợ chồng anh. Nếu mảnh đất đó chưa đăng ký quyền sử dụng đất hoặc đã đăng ký quyền sử dụng đất nhưng mục đích sử dụng đất không phải là đất nhà ở thì gia đình anh phải đăng ký quyền sử dụng đất với mục đích đất nhà ở hoặc thay đổi mục đích quyền sử dụng đất từ những loại đất khác sang đất nhà ở.

"2. Làm nhà và giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà.

Anh không nói rõ đất nhà anh thuộc khu vực nào, có năm trong khu quy hoạch hay không nên chúng tôi sẽ chia trường hợp để anh dễ hiểu. Căn cứ quy định của Luật xây dựng năm 2014, Luật đất đai năm 2013, chúng tôi sẽ chia ra những trường hợp cụ thể sau:

Một là, đất thuộc trường hợp không phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của Luật xây dựng năm 2014( Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo, di dời công trình). Theo quy định tại Khoản 2 Điều 98 Luật xây dựng, gia đình anh sẽ không phải xin giấy phép xây dựng nếu: Nhà ở thuộc dự án phát triển đô thị, dự án phát triển nhà ở có quy mô dưới 7 tầng và tổng diện tích sàn dưới 500 m2 có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; Công trình xây dựng ở nông thôn thuộc khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị và quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt; nhà ở riêng lẻ ở nông thôn, trừ nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa và những trường hợp khác. Nếu đất nhà anh thuộc trường này, gia đình anh có thể tiến hành xây dựng bình thường mà không cần xin giấy phép,sau đó có thể làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền trên đất tại văn phòng đăng ký đất đai.

Hai là, nếu thuộc trường hợp phải xin giấy phép xây dựng theo quy định của luật xây dựng năm 2014, gia đình anh sẽ phải làm hồ sơ xin giấy phép xây dựng gửi lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền, sau khi nhận được giấy phép xây dựng gia đình anh mới được thực hiện việc xây nhà, sau khi hoàn thành mới có thể làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất".

Lưu ý, việc cưới hỏi không làm phát sinh quan hệ vợ chồng trước pháp luật mà phải có giấy đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vậy nên, nếu anh chị chưa có giấy đăng ký kết hôn do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp ( ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn) thì khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đứng tên anh hoặc chị sẽ không mặc nhiên được coi là tài sản chung của vợ chồng.