Hỏi về trường hợp tranh chấp di sản thừa kế chưa chia

Di sản thừa kế được chia cho những người thừa kế theo trình tự, thủ tục quy định.

Hỏi: Gia đình tôi có 5 chị em (gồm 1 con gái và 4 con trai), tôi là chị cả. Sau khi qua đời ba me có chia cho 5 chị em tôi mỗi người một lô đất để sinh sống, nhưng tôi và em trai thứ 1 vì đã có nhà riêng nên chưa sử dụng phần đất mà ba mẹ để lại, còn lại 3 em trai kia thì sử dụng phần đất do cha mẹ để lại. Trong đó phần đất của em trai thứ 3 đang sinh sống có phần đất của tôi và em trai thứ 1 phần đất này được em thứ 3 sử dụng để trồng cây và 1 phần là nhà từ đường. 5 chị em tôi có viết giấy cam kết sau 1 thời gian phù hợp nào đó thì e trai thứ 3 phải trả lại phần đất đó cho tôi và em trai thứ 1 bằng cách phải tháo dỡ nhà từ đường đi và không được sử dụng phần đất đó nữa. Tuy nhiên sau 1 thời gian dài ( khoảng 10 năm) kể từ khi viết giấy cam kết đó chị e chúng tôi có xảy ra mâu thuẩn, xích mích và có nghe được thông tin là em tôi đang tìm cách làm sổ đỏ phần đấtt của tôi và em thứ nhất 1 thành phần đất của của mình. Luật sư cho tôi hỏi: Liệu em tôi có làm được giấy sổ đỏ khi chưa được sự đồng ý của 5 chị em chúng tôi. Tôi có được quyền yêu cầu uỷ ban nhân dân không được cấp sổ đỏ phần đất đó cho em thứ 3 không, nếu được thì tôi phải làm như thế nào? Mẫu đơn ra sao? (Trung Anh - Hà Nội)

>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198
>>> Luật sư tư vấn pháp luật qua tổng đài (24/7) gọi: 1900 6198

Luật gia Nguyễn Văn Nam - Tổ tư vấn pháp luật thừa kế - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Theo thông tin chị cung cấp, bố mẹ chị mất có để lại cho năm người con mỗi người một mảnh đất. Việc phân chia quyền sử dụng đất cho các con này chỉ có giá trị khi bố mẹ chị thể hiện ý chí của mình bằng hình thức di chúc. Nếu không có di chúc thì phần đất trên được chia thừa kế theo pháp luật.

Quyền thừa kế bắt đầu có hiệu lực tại thời điểm mở thừa kế (khi bố mẹ chị mất). Nhưng từ đó đến nay, chị và người em thứ hai không yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Theo quy định tại Điều 645 Bộ luật dân sự năm 2005 thì: "Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế."

Tuy nhiên, căn cứ Mục 2.4 Khoản 2 Phần I Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP thì:

a) Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thảo thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.a.3. Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung. b) Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền... thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản.

Kể từ khi bố mẹ chị mất cho đến nay đã trên 10 năm. Về nguyên tắc, trường hợp này đã hết thời hiệu khởi kiện phân chia di sản thừa kế. Tuy nhiên, nếu chị cung cấp được chứng cứ chứng minh giữa những người thừa kế đã có thoả thuận về vấn đề chưa chia di sản thừa kế thì Toà án không áp dụng quy định về thời hiệu để từ chối đơn khởi kiện của chị. Trường hợp này, Toà án sẽ thụ lý và giải quyết yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Như vậy, nếu giữa những người thừa kế có thoả thuận xác nhận di sản thừa kế là tài sản chung chưa chia thì em bạn không thể làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không có sự đồng ý của những người thừa kế còn lại.

Do thông tin chị cung cấp chưa đầy đủ nên chúng tôi chỉ dẫn đến những quy định có liên quan đối với trường hợp của chị.Nếu còn vấn đề vướng mắc, chị có thể liện hệ trực tiếp qua tổng đài 1900 6169 để trao đổi thêm thông tin và được tư vấn cụ thể.

Khuyến nghị:
  1. Để có tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198.
  2. Nội dung tư vấn pháp luật thừa kế mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
  3. Các điều luật chúng tôi viện dẫn trong bài viết có thể đã hết hiệu lực hoặc đã được sửa đổi, bổ sung. Các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, Chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.