Luật sư tư vấn trường hợp bồi thường thiệt hại do san lấp kênh mương ảnh hưởng tới việc canh tác của dân.
Hỏi: Gia đình tôi có 5 sào ruộng đang canh tác bình thường. Khi công ty chăn nuôi bò tới sang lấp mặt bằng đã lắp luôn kênh mương để đem nước về. Tôi có ngăn chặn thì công ty chăn nuôi bò hứa sẽ trả lại hiện trang kênh mương như cũ nhưng cho tới nay chưa có kênh mương để gia đình tôi lấy nước để làm ruộng. Vậy xin hỏi Luật sư, gia đình tôi có được yêu cầu công ty chăn nuôi bò có bồi thường các mùa lúa vừa rồi không vì sau khi Công ty có hành vi sang lấp thì gia đình tôi không làm được ruộng nữa, mất mấy vụ mù? (Nguyễn Thế Anh - Thái Bình)
Luật gia Bùi Ánh Vân - Tổ tư vấn pháp luật dân sự của Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:
Đầu tiên, theo như thông tin bạn cung cấp chúng tôi xác nhận rằng đây là thuộc trường hợp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định của Luật dân sự năm 2005. Theo đó,dựa trên một số căn cứ pháp lý của Luật dân sự năm 2005 và xác định như sau:
Thứ nhất, Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
Điều 604. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
"1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó".
Thực tế gia đình bạn đã có thiệt hại xảy ra, thu nhập bị giản sút. Bên cạnh đó, gia đình bạn chủ yếu kiếm sống bằng các mùa vụ trên 5 sào ruộng đó mà có tình trạng không canh tác được nữa có thể sẽ ảnh hưởng đến điều kiện sinh hoạt bình thường. Dó đó có thể sẽ đủ căn cứ yêu cầu Công ty chăm bò bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật nêu trên.
- Phải có hành vi trái pháp luật và Phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật. Thiệt hại xảy ra phải là kết quả tất yếu của hành vi trái pháp luật và ngược lại hành vi trái pháp luật là nguyên nhân gây ra thiệt hại.
"Hành vi trái pháp luật là những xử sự cụ thể của con người được thể hiện thông qua hành động hoặc không hành động trái với các quy định của pháp luật".
Đây cũng là một vấn đề cần xác định rõ để đủ điều kiện yêu cầu bên kia bồi thường, nhận thấy đối với trường hợp này Công ty đã có hành vi trái phạt vì đã sang lấp kênh mương,Phá hoại công trình, tài sản đang sự dụng bình thường của nhà bạn mà chưa xin phép hay một thỏa thuận nào cả. Cũng chính từ nguyên nhân đó mà gia đình bạn đã phải gánh chịu hậu quả, mất nguồi duy trì sự sống cho cả gia đình cũng như một số hậu quả khác như: Giarn sút thu nhập, ảnh hưởng đến công ăn việc làm, học tập của cả gia đình bị xáo trộn...vv
- Phải có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý của người gây thiệt hại.
" Cố ý gây thiệt hại là trường hợp một người nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây thiệt hại cho người khác mà vẫn thực hiện và mong muốn hoặc không mong muốn, nhưng để mặc cho thiệt hại xảy ra".
Đối chiếu với quy định này, có thể xác định Công ty chăm bò hoàn toàn nhận thấy rằng việc sang lấp kênh mương của gia đình bạn là sẽ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp tuy nhiên đã để mặc cho hậu quả xảy ra đến khi bạn căn ngăn và Công ty còn hứa hẹn sẽ trả lại kênh mương như cũ nhưng vẫn không thực hiện.
Thứ hai, nguyên tắc bồi thường thiệt hại.
Điều 605. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại
"1. Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.
3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì người bị thiệt hại hoặc người gây thiệt hại có quyền yêu cầu Toà án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường".
Tức là việc bồi thường thiệt hại do các bên thỏa thuận còn nếu các bên không thỏa thuận được có thể yêu cầu Tòa án giải quyết trên cơ sở quy định tại khoản 3, điều 605 Bộ luật dân sự năm 2005 nêu trên.
Lưu ý: Về thời hiệu khởi kiện.
Điều 607. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
"Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là hai năm, kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác bị xâm phạm".
Vấn đề bạn và gia đình đang gặp phải cũng đã là một trong những quyền lợi của nhiều cá nhân, tổ chức bị xâm hại phổ biến hiện nay. Mong nhận được ý kiến và trao đổi trực tiếp để bảo bệ được quyền lợi một cách tốt nhất.
Khuyến nghị:
- Để có ý kiến tư vấn chính xác và cụ thể hơn, Quý vị vui lòng liên hệ với các Luật sư chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật 1900 6198, hoặc E-mail: info@luatviet.net.vn.
- Nội dung bài tư vấn pháp luật dân sự mà Công ty Luật TNHH Everest cung cấp, Quý vị chỉ nên xem như nguồn tài liệu tham khảo.
- Tại thời điểm quý Vị đọc bài viết này, các điều luật chúng tôi viện dẫn có thể đã hết hiệu lực, hoặc đã được sửa đổi, bổ sung; các thông tin trong tình huống là cá biệt. Do đó, chúng tôi không đảm bảo những thông tin này có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi đối tượng, ở mọi thời điểm.
Bình luận